Yeşil Mavi

Saniye Kısakürek, Seçici Geçirgen

Kelime Günlüğü-4: Hilaliahmer, Kurgan, Babil, Görkem, Meyyal, Aperitif

Hilaliahmere konuşmak/etmek/eylemek)*

(Argo) Boşa, boş yere konuşmak, etmek, eylemek

Hilâliahmere çabaladık, mabadımızı yırttık, netice, Hatice! Zöfür!”**

*Kaynak: Büyük Argo Sözlüğü, Hulki Aktunç

**Mapushane Çeşmesi, Adnan Veli


Kurgan

1. İlk Çağda mezar üzerine toprak yığılarak yapılan küçük tepe.

2. Tepe biçiminde mezar, höyük

“Kulaklarında uğultularla her şeyden korkarak sığındığın, herkesten kaçıp öyle yaşarmayı hazır bekleyen gözlerle yenilmiş olarak sığındığın kurganın senin.

Kurganın senin kendin.”*

*Sen ve Kendin, Necati Tosuner, Türkiye İş Bankası Yayınları


Babil

Babil, Mezopotamya’da adını aldığı Babil kenti etrafında MÖ 1894 yılında kurulmuş, Sümer ve Akad topraklarını kapsayan bir imparatorluktur.

“…Babil (bab+ilu) Tanrının Kapısıdır. Tanrının yeryüzündeki varlık alanı, iniş çıkış geçididir. Tanrı buradan aşağı inmiş ve kendine ulaşmak için kule yapan bu insanların bütünlüğünü, dillerini bir hamlede değiştirerek bozmuş ve kuleyi yaptıkları gibi yıkmalarını keyifle izlemiştir. Büyük bir coşkuyla işe girişenlerin arzularının kastre edilmesi Babil’de, uygarlığın beşiğinde gerçekleşmiştir.”*

*Homo Narrans: İnsan Niçin Anlatır?: Mit, Masal ve Hikayenin Arkeolojisi, İsmail Gezgin, Redingot Kitap


Görkem

Divanu Lugati’t Türk’de de kullanılan güzel manasında olan ‘körklüğ’ Türkiye Türkçesinde kullanılmaz. Buna en yakın manada görkem vardır. Eski Türkçede ‘körk’, güzellik, gösteriş; ‘-lüğ’, -lı, -li addan ad yapan ektir. Diğer Türk lehçelerinde ise kullanılışı şöyledir:

Görkem (Türkçe)

Görkäm (Azerice)

Kürkäm (Başkırça, Tatarca)

Körkem (Kazakça)

Körkäm (Özbekçe, Uygurca)

Körktü (Kırgızca)

Görnükli (Türkmence)


Meyyal

(Arapça) Eğilimli, eğimli

“..sabahleyin en medeni, hatta en efendi ve en hürmetkâr biri olsa da öğleden sonra, tahrik edilince, ağzı hafiften bozulmaya, hatta küstahlaşmaya meyyaldi.”*

*Kâtip Bartleby, Herman Melville, Çeviren: Hamdi Koç, Türkiye İş Bankası Yayınları


Aperitif

Fransızca aperitif sözcüğünden gelmiştir. Ön içki ya da yemekten önce yenen çerez vb. yiyecek anlamındadır.

“-Büfeye buyursanıza… Bir aperitif… Vali Bey de teşrif edecekler.”*

 *Kazan Töreni, Aziz Nesin


Kapak görseli: Ivan Nikolaevich Kramskoi

100% LikesVS
0% Dislikes

Leave a Reply