Doğa Yürüyüşlerinde Baton Kullanımı

Merhaba sevgili okurlar,

Bu yazıdaki konumuz, doğa yürüyüşlerinde baton kullanımı ve batonların yürüyüşe olan faydaları olacak.

Gerçekten nedir bu baton olayı?

Baton, yürüyüş ve tırmanışlarda dengenin sağlanması ve yükün hafifletilmesi amacıyla kullanılan teknik bir outdoor ekipman olarak açıklanabilir.

Batonlar, sağ ve sol el olmak üzere çift olarak kullanılan, yürüyüşçünün dengesinin ve stabilitesinin bozulmasını önleyen, özellikle sırt çantalı faaliyetlerde yükün hafifletilmesine yardımcı olan malzemelerdir aslında.

Baton kullanımı maalesef ülkemizde doğa sporları ile ilgilenen kişiler arasında çok yaygın değildir. Çoğu kişi batonun ne amaçla kullanıldığı ve ne işe yaradığı hakkında en ufak bir fikir sahibi bile değildir.

Ağır ve hatalı yüklenmiş bir sırt çantası taşımak; çeşitli boyun, omurilik ve sırt eklem zedelenmeleri, bel ve boyun ağrıları gibi tehlikeli rahatsızlıklara neden olabilmektedir ve bu yüzden baton kullanımı oldukça önemlidir.

Sırt çantanızın özellikle dizlerinize ve eklemlerinize bindirdiği yükü, batonların %25 azalttığını biliyor muydunuz?

Baton Kullanımının Faydaları

• Dengeli ve stabil bir yürüyüş yapmanızı sağlar.
• Sırt çantanızdaki yükün hafifletilmesine yardımcı olur.
• Ayak bilekleri ve dizlere binen yükü azaltır.
• Yokuş yukarı tırmanışlarınızı kolaylaştırır.
• Yokuş aşağı inişlerdeki eklemlere binen şokları azaltır.
• Omurilik düzleminin dik tutulmasını sağlar.
• Olası bir denge kaybında tekrardan dengenin kurulmasına yardımcı olur.
• Nefes ve adım koordinasyonu ile ritimli bir şekilde ilerlemeyi sağlar.
• Çığ düşen bölgelerde çığ sondası olarak kullanılabilir.
• Acil durumda ilk yardım için atel olarak kullanılabilir.
• Doğa sporcularında sık rastlanan menüsküs, bağ kopması gibi fiziksel yaralanmaların önlenmesinde yardımcı olur.

Baton ile yürüyüş nasıl olur?

• Yürüyüşe başlamadan önce batonun boyunu vücudunuza göre ayarlamalısınız.
• Batonun boyutu, siz ayaktayken ve dirsekleriniz yere 90° açıdayken baton uçları yerdeyse ayarı tamam demektir.
• Dik eğim tırmanırken baton boyutu biraz kısaltılabilir.
• Eğim inerken, batonun boyu uzatılmalıdır.
• Yan yamaç geçişlerinde, yamaca bakan baton kısa, aşağı bakan baton uzun olmalıdır.
• Batondaki perlonlar tehlikeli geçişlerde bilekten çıkarılmalıdır. (Olası bir düşme durumunda batona takılı kalmamak için.)
• Yaz yürüyüşlerinde küçük rondelalar, kar yürüyüşlerinde ise büyük kar rondelaları kullanılmalıdır.

Batonların Özellikleri

• Kamp, dağcılık ve trekking amaçlı kullanılacaksa, genellikle teleskopik olan batonlar kullanılır.
• Batonlarda hafiflik en önemli unsurdur.
• Outdoor mağazalarda alüminyum, karbon ve titanyum batonlar bulabilirsiniz.
• En hafif batonlar genellikle titanyum ve karbon olanlarıdır. Alüminyum batonların ağır olduğu unutulmamalıdır.
• Bu batonlar kayak batonları ile karıştırılmamalıdır.
• Outdoor batonlar çok daha farklı ve teleskopiktir.
• Teleskopik batonlar genellikle üç parçadan oluşur.
• Batonlar kilit mekanizmalı ise (external lock) genelde daha kullanışlı olurlar.
• Katlanabilir batonlar çok daha az yer kaplarlar.
• Anti-şok özellikli batonlar, ani yere vuruşlarda el bileğine gelecek darbeyi soğurma (“absorbe” etme) özelliğine sahiptirler.
• Eğik baton sapları, el ergonomisine daha uygundur.
• Mantar saplı olanlar; soğukta donmaz, yağmurda ıslanmaz ve yazın da terletmezler.
• Yere temas eden uç kısımlar tungsten ise çok daha uzun ömürlü olurlar.
• Batonlar ne kadar hafifse fiyatları da o derece yüksek olacaktır.

Bazı firmalarda kadın ve erkek baton modelleri farklı olabilir (erkek modelleri daha uzun ve ağırdır).

Batonlar, genellikle yazlık ve kışlık rondelalarıyla birlikte satılırlar.

Batonlar, yaz ve kış kullanımına göre farklı uçlar yani rondelalarla birlikte kullanılmalıdır. Örneğin karlı bir zeminde yazlık rondela kullanırsanız, baton karlı zeminde her adımınızda çok fazla dibe gireceği için yürüyüşünüz zorlaşacaktır. Ama daha geniş kar rondelası ile birlikte kullanırsanız, bu size daha rahat bir yürüyüş imkânı sağlayacaktır.

Bu arada yağmurlu havalarda kullanmadığınız batonları çantanızda taşımak durumunda kalırsanız karbon tungsten çelik uçları yukarı bakmayacak şekilde taşımaya özen göstermelisiniz. Bu uçlar yıldırımı çekebilecek bir paratoner görevi görür ve sizi tehlikeye açık hale getirir.

Yürüyüşünüz uzun olsun, batonlarınız yere sağlam bassın.

Sevgiyle kalın, doğa ile baş başa kalın.